حَـفِـظْـ🕋اَلْاِنْـسـانْـ

📖ثُمَّ أَخَذْتُ الَّذِينَ كَفَرُوا ۖ فَكَيْفَ كَانَ نَكِيرِأَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ ثَمَرَاتٍ مُخْتَلِفًا أَلْوَانُهَا ۚ وَمِنَ الْجِبَالِ جُدَدٌ بِيضٌ وَحُمْرٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهَا وَغَرَابِيبُ سُودٌ.

🌱سوره فاطر، آیات ۲۶و۲۷

📣مقطع بسیار زیبا و شنیدنی

🎵مقام اجرا شده: نهاوند

🔹استاد شحات محمد انور🔹

💫آموزش تجوید 10💫

تمام روش‌های تلفظ صحیح حرف «نون» در تلاوت قرآن

در جلسه گذشته در مورد حرف «نون» ساکن و احکام آن توضیحاتی داده شد، در آن جلسه دو مورد از احکام تلفظ این حرف توضیح داده شد و در این جلسه نیز سومین و چهارمین حکم تلفظ این حرف توضیح داده خواهد شد تا این بحث پایان یابد.

«اقلاب» چیست؟

سومین حکم تلفظ حرف «نون» که از آن به عنوان «اقلاب» یاد می‌شود، با عناوینی همچون قلب به میم و … از آن اسم برده شده است. یعنی در این حکم حرف «نون» به «میم» تبدیل می‌شود.

اما چه زمانی این کار صورت می‌گیرد؛ زمانی که به حرف «ب» برسد،‌ در زبان فارسی و سایر زبان‌ها نیز چنین چیزی وجود دارد و بارزترین آن در زبان فارسی و در محاورات «شنبه» را «شمبه» تلفظ می‌کنیم. در مورد پنبه نیز به همین صورت است.

در زبان عربی نیز به جای تلفظ کلمه «انبیاء»، از تلفظ «امبیاء» استفاده می‌شود، ‌بنابر این هر وقت حرف «نون» ساکن به حرف «ب» برسد آن حرف را به «میم» تبدیل خواهیم کرد. مانند کلمه «مِن‌بَعدٍ» که «مِم‌بعد» تلفظ خواهد شد.

چه زمانی حرف «نون» مخفی می‌شود؟

💫آموزش تجوید💫

🛑قسمت نهم🛑

شیوه‌های تلفظ حرف «نون» در تلاوت قرآن

در ادامه بحث‌هایی که با عنوان آگاهی از نکات تجویدی در قرآن مطرح شد، در این جلسه، معروفی را به صورت بسیار فشرده مطرح خواهم کرد و آن هم حرف تلفظ حرف «نون» است.

احکام تلفظ حرف «ن»

این حرف در تلاوت قرآن کریم دارای احکام خاصی است،‌ هر وقت «نون» ساکن به یکی از حروف ۲۸ گانه زبانه عرب که بعد از آن بیاید برسد، شکل‌های مختلف پیدا می‌کند. در جلسه امروز یاد خواهیم گرفت که حرف «نون» بسته به حرف بعدی آن که چه حرفی باشد، چه حالتی پیدا می‌کند.

حرف «نون» چند تلفظ دارد

حرف «نون» در مجموع چهار نوع خوانده می‌شود، حرف «نون» ساکن بسته به حرف بعد از خودش چهار حالت پیدا می‌کند،‌ یا اینکه «ظاهر» می‌شود، یعنی اظهار، یا اینکه از بین می‌رود و خوانده نمی‌شود که به آن «ادغام» می‌گویند. حالت سوم این است که تبدیل به حرف «میم» می‌شود که «اقلاب» می‌گویند و یا اینکه مخفی می‌شود که به آن «اخفا» می‌گویند. پس احکام «نون» تنوین یا همان «نون» ساکن، چهار حکم دارد که به ترتیبی که بیان شد مورد استفاده قرار می‌گیرد. اکنون برای هر یک سؤالی مطرح می‌کنیم؛ چه زمانی حرف «نون» اظهار یا همان ظاهر می‌شود و مانند کلمه «مِن» عادی خوانده می‌شود، زمانی که یکی از شش حرف حلقی بعد از حرف نون بیاید این حرف ظاهر شده و عادی خوانده خواهد شد.

داستان ۶ حرف معروف حلقی

⚜️آموزش تجوید⚜️

🎆قسمت٨🎇

چه حروفی در قرائت قرآن دو نوع تلفظ دارند؟

در ادامه بحث کلیدهای لهجه عرب که عملا نکات مهم تجویدی را آموزش می‌دهیم مقداری روی حرف‌های درشت بیشتر توضیح خواهم داد.

هفت حرف استعلا که قبلا گفته شد داخل یک مثلث واژگونه نوشته می‌شود که در سوره مبارکه حمد تمرین می‌کنیم.

دو حرف که دو تلفظ متفاوت دارند

اینجا باید این را مد نظر داشت که دو حرف در قرائت قرآن کریم هستند که گاهی اوقات درشت و گاهی نیز نازک تلفظ می‌شوند. بنابراین این موضوع را نیز در این برنامه خواهم گفت تا کلید حجم کامل شود.

حروف استعلا همیشه و در همه حال درشت تلفظ می‌شوند اما این دو حرف گاهی اوقات نازک و گاهی اوقات درشت تلفظ می‌شوند، گاهی اوقات تفخیم و گاهی اوقات ترغیب می‌شوند که عبارت از حروف (لام) و (را) است.

حرف «لام»

⚜️آموزش تجوید⚜️

🎆قسمت7🎇

تأثیر توجه به حجم حروف؛ سومین کلید یادگیری لهجه عربی

در جلسات گذشته گفته شد که چگونه لهجه عربی در قرائت قرآن پیدا کنیم و همانطور که می‌دانید سه کلید معرفی شد، کلید اول کلید «حرکات» بود که در نماز و قرائت تمرین شود. کلید دوم کلید «حروف» بود که گفته شد ۱۰ حرف متفاوت بین عربی و فارسی وجود دارد و آموزش داده شد.

تفاوت حجم حروف در زبان عربی

در این جلسه کلید سوم لهجه عرب را که کلید «حجم» است آموزش خواهیم داد. این موضوع در زبان فارسی با عنوان «حجم صداها» مطرح است. در زبان عرب حجم صداها و حجم حروف با هم متفاوت هستند که در ادامه توضیح داده خواهد شد.

در زبان عرب، حجم حروف و حجم صداها متفاوت هستند، به این ترتیب عملاً این کلید حجم که گفته خواهد شد چگونه است، در زمره قواعد تجوید قرار خواهد گرفت،‌ بنابر این عملاً هم لهجه عرب را آموزش می‌دهیم و هم اینکه افرادی که می‌خواهند مکالمه عربی یاد بگیرند می‌توانند از این سه کلید استفاده ببرند.

حجم به چه معناست؟

⚜️آموزش تجوید⚜️

🎆قسمت6🎇

آموزش شیوه تلفظ حروف متفاوت بین زبان فارسی و عربی

در ادامه جلسات آموزش تجوید قرآن کریم به کلید دوم لهجه عرب که عملاً بخشی از تجوید هست به نحوه تلفظ حرف «ظا» می‌رسیم، همانطور که در جلسات گذشته گفته شد ۱۰ حرف متفاوت بین زبان عربی و فارسی وجود داشت که در جلسات گذشته تا حرف «طا» توضیح داده شد.

تلفظ این حرف نیز همانند بچه‌ای که نوک زبانش گرفته می‌شود،‌ است،‌ همچون حرف «ذال» با این تفاوت که حرف «ظا» از ته گلو ادا می‌شود،‌ مانند «ظالمین»،‌«ظلم»، «العظیم» و …،‌ به ادای این حرف از ته گلو و به صورت کلفت «تفخیم» گفته می‌شود که در فارسی درشت یا پرحجم گفته می‌شود.

یکی دیگر از حروف متفاوت حرف «عین» است که برای تلفظ صحیح آن حتماً باید بین گلو بچرخد، در فارسی «انعمت علیهم» خیلی عادی و به دور از پیچیدگی تلفظ می‌شود اما در عربی باید حرف «عین» در گلو بچرخد. مانند «سبحان ربی الاعلی و بحمده»، اگر به شکل ساده این حرف را توضیح دهم باید گفت که شبیه «میو» گفتن گربه حرف «عین» را تلفظ کنیم. مانند «إِیَّاکَ نَعْبُدُ وإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ»،‌ «عَلَیهِمْ»،‌ «صِرَاطَ الَّذِینَ أَنعَمتَ عَلَیهِمْ» و …

حرف دیگری که متفاوت است باید یاد بگیریم غین است،‌

⚜️آموزش تجوید⚜️

🎆قسمت5🎇

دومین کلید لهجه عرب

در این بخش از مطالب که تدریس خواهد شد، دومین کلید از کلیدهای طلایی برای داشتن لهجه عربی که کلید حروف است برای یادگیری تجوید توضیح می‌دهم.

تفاوت‌های الفبای عربی و فارسی

بنابراین موضوع این درس نحوه اداء حروف عربی در قرآن کریم است،‌ حروف عربی ۲۸ حرف است که تلفظ ۱۰ حرف از این ۲۸ حرف با زبان فارسی فرق دارد و ۱۸ حرف نیز کاملاً در زبان فارسی وجود دارد و هیچ فرقی با هم ندارند.

یعنی آنها حرف «ب» را مانند ما ادا می‌کنند سایر حروف نیز به این صورت است، بنابر این ۱۸ حرف از حروف‌ آنها را یک شخص فارسی زبان نیز به خوبی ادا می‌کند.

حروف متفاوت

🌀آموزش تجوید

🔹 قسمت4🔹

✍️حتما قراعت فرمائید

کلید اساسی برای داشتن لهجه عربی در قرائت قرآن

در این جلسه کلید‌های لهجه عرب را برای شما با کمال فشردگی عنوان می‌کنم، چه کار کنیم وقتی که ما قرآن را به لهجه عرب می‌خوانیم آنچه که پیغمبر(صل الله علیه و آله و سلم) از ما خواسته‌اند را به جا بیاوریم؟ ایشان فرموده‌اند که قرآن را با لهجه عرب بخوانید به الحان عربی بخوانید ما هم می‌گویم باشد.

چگونه توصیه‌های پیامبر(صل الله علیه و آله و سلم) را در تلاوت به جا بیاوریم

اما چگونه؟ ما وقتی می‌خواهیم قرآن را بخوانیم سه کلید را باید بکار ببریم تا لهجه ما عربی شود و تجوید در داخل این لهجه جا بیفتد. ما نمی‌توانیم قوانین تجوید را در بستر لحن فارسی پیدا کنیم اگر بخواهیم تجوید را در قرآن پیدا کنیم باید در بستر لهجه همان عرب باشد که قرآن به آن زبان نازل شده است.

🌀آموزش تجوید

🔹قسمت3🔹

✍️حتما قراعت بفرمایید

چه اشکالی دارد که قرآن را به لهجه عربی نخوانیم؟

علمی برای صحیح خواندن قرآن

با توجه به این تعاریف می‌توان گفت که تجوید به نوعی علم صحیح خواندن قرآن است، حالا می‌خواهیم خیلی راحت و تخصصی علم صحیح خواندن قرآن را تعریف کنیم؛ شما هر زبانی را می‌خواهید با آن مکالمه و صحبت کنید و یک متن آن را بخوانید طبیعتاً از شما انتظار می‌رود هر چه صحیح‌ تر بخوانید، حروف آن را بهتر جا بیندازید، کلمات را بهتر و روان‌تر ادا کنید به گونه‌ای که وقتی مردم می‌شنوند با تکلف و سختی نشنوند و نتوانند غلطی از شما بگیرند.پس به این ترتیب قرآن که کلام الهی است و ما مسلمان‌ها بزرگترین و بالاترین کلام تاریخ بشر را در بین خودمان داریم،‌ بدیهی است آن را هر چقدر صحیح‌تر بخوانیم، علم تجوید، علم صحیح خواندن قرآن با ریزه‌کاری‌های خودش است.

زمان پایه‌گذاری علم تجوید/ توصیه پیامبر به رعایت حرکت مد

پایه‌های علم تجوید قرآن به شکل امروزی توسط پیامبر اسلام(صل الله علیه و آله و سلم) بنا گذاشته شد،‌ مثلاً وقتی که مسلمان‌ها قرآن می‌خواندند پیامبر(صل الله علیه و آله و سلم) از اصحاب خود می‌خواستند که آنها قرآن بخوانند و پیامبر بشنود «ابن‌مسعود» می‌گوید؛ وقتی من یک بار یکی از آیات را برای پیامبر(صل الله علیه و آله و سلم) خواندم پیامبر گفتند که این «لِلْفُقَرَاء وَالْمَسَاکِینِ لِلْفُقَرَاء» را مد آن را بیاور که پیامبر به مد «لِلْفُقَرَاء» هم توجه داشتند این نشان می‌دهد که پیغمبر به خوب خواندن قرآن حتی به زیبایی مد آن هم توجه داشتند.

تجوید به چه معناست؟

🌀آموزش تجوید

🔹قسمت2🔹

✍حتما قراعت فرمائید.

توصیه‌های بزرگان دین برای قرائت تدریس تجوید قرآن کریم توسط استاد سیدمحسن موسوی‌بلده،‌ به بحث در مورد اینکه چگونه قرآن بخوانیم اختصاص یافته است و سؤالاتی همچون این که آیا خداوند و پیامبر(صل الله علیه و آله و سلم) شیوه قرائت قرآن را مشخص کرده‌اند را مطرح و به آنها پاسخ داده است.

در جلسه اول بحث اهمیت تلاوت قرآن مطرح شد و از پیامبر گرامی اسلام(صل الله علیه و آله و سلم)، ائمه(علیهم السلام) و بزرگان دین گرفته تا همه جامعه اسلامی و همه مسلمانان بنا بر دستور سریع آیات قرآن و کلام معصومین(علیهم السلام) و بزرگان دین موظف هستند قرآن را تلاوت کنند و از طریق قرآن معارف و نور آن را درک کنند، در زندگی خودشان استفاده کنند، موفق به پیاده کردن این معارف و مفاهیم شوند و موضوعات نهی از آن نکاتی که قرار است از آن خودداری شود اینها همه از طریق تلاوت قرآن نور آن در قلب وارد می‌شود.

آیا نحوه تلاوت قرآن مشخص شده است؟

حالا سوال این است که اگر ما بخواهیم تلاوت کنیم آیا خداوند، پیامبر(صل الله علیه و آله و سلم)، ائمه(علیهم السلام)، بزرگان و … نحوه تلاوت قرآن را مشخص کرده‌اند و یا هر کسی که هر طوری که فکر می‌کند می‌تواند بخواند؟ جواب این سؤال خیر است چرا که نحوه تلاوت را هم خداوند در همین سوره مزمل در آیه چهارم به پیامبر خود فرموده است که «ای جامه به خود پیچیده شب را که زمینه مناسبی برای عبادت برای قرب به خداوند دارد برخیز» برخی از شب را به اندازه ظرفیت خود یا بخشی را یا یک ثلث یا دو ثلث آن را برخیز «وَ رَتِّلِ الْقُرآنَ تَرْتیلاً» داشته باش و قرآن را با ترتیل بخوان.